در سال 98 بر موسیقی کشور ایران چه گذشت؟
در سال 98 بر موسیقی کشور ایران چه گذشت؟
سال ۹۸ با تاثر از رویدادها ارگانیک و انسانی در مرزوبوم , اتفاقهای متمایز را برای همه حوزههای فرهنگی هنری و به تبع آن آوا رقم زد ; سالی که با کنسل ارادی و ناخواسته کنسرتهای مختلف , جریان آهنگ را تا حدودی به فضای مجازی کشاند . سالی که مصادف بود با سیوپنجمین فستیوال آهنگ فجری که به تاثر از همین وضعیت , چندان پررونق برگزار نشد . ۹۸ همینطور مصادف شد با درگذشت هنرمندانی که اکثری را در همین اسفند ماه از دست دادیم و ولی اتفاقات خوشایندی زیرا بهبود نسبی حالت جسمی محمدرضا شجریان و جایزههای جهانی که کیهان کلهر برای آهنگ میهن به ارمغان آورد .
** ضابطه ۱۰ درصدی کنسرتها و آمد و رفتهای محل کار آهنگ
اردیبهشت ۹۸ بود که اعلام شد مجلس برنامه ای را به ثبت رسانده است که بر طبق آن , وزارت فرهنگ و تمدن و پند اسلامی می بایست ۱۰ درصد از بهای بلیت کنسرتها را در تهران و کلانشهرها به اکانت درآمد همگانی نزد خزانهداری کل مرزوبوم واریز نماید ; ولی این مصوبه صدای اعتراض هم محلی آوا را درآورد .
در به عبارتی زمان منزل آوا متنی را در اعتراض بدین ضابطه منتشر کرد و آن را غیرکارشناسی خواند و از وزیر راهنمایی خواست که به هر صورت ممکن برای خودداری از اجحاف به دستمزد هنرمندان و فعالان آوا اقدامات واجب صورت بگیرد .
بعداز آن علی ترابی , مدیریت وقت محل کار آوا , نیز به ایسنا اعلامکرد که دراین ضابطه بعدها کارشناسی به خیر و خوبی در حیث گرفته نشده است و احتمال دارد خوبتر بود کهاین ضابطه به سراغ ژانرها و بخشهای خاصی از آوا می رفت ; ولی ترابی در ۳۰ اردیبهشت از طرف خویش استعفا کرد و بعضا نیز این استعفا را در سوی همین ضابطه دانستند . فورا محمد اللهیاری فومنی که پیشتر رئیس کل محل کار فراگیری و توسعه و گسترش فعالیتهای فرهنگی و هنری معاونت هنری بود , با حکم وزیر فرهنگ وتمدن و موعظه اسلامی در سمت مدیرکل دفتر کار آوا این وزارتخانه منصوب شد .
با رفتن ترابی از محل کار آوا , شهرام صارمی , هنرمند آهنگ و نوازنده کمانچه که پیشتر بهعنوان رئیس اجرایی سی و پنجمین فستیوال آهنگ فجر منصوب شده بود , طی نامهای سرگشاده از سوی خویش استعفا کرد .
درسمت ثبت ضابطه ۱۰ درصد آوا , بعضا از هنرمندان یا این که مسؤولان اینگونه تیتر کردند که در شرایطیکه سازه بر ثبت چنین رسمی بود , بایستی آن را صرفا برای آهنگ پاپ در حیث میگرفتند ; چراکه آنان درآمد بیشتری از برگزاری کنسرت به دست میاورند اما هنرمندان آهنگ نواحی یا این که اهل ایران آنقدر جامعه آماری بالایی در تعداد تماشاچیان ندارند که بخواهند ۱۰ درصد از درآمد خویش را هم به دولت بدهند .
جمع دیگری نیز معتقد بودند کهاین ضابطه نباید برای هیچ ژانری از آهنگ در لحاظ گرفته شود ; چون در غایت به ضرروزیان فرهنگ و تمدن و هنر میهن خواهد بود و هنرمندان در چنین قوانینی فقط هزینه کنسرتهای خویش را بالا می برند و اشخاص کمتری می توانند برای تماشای اجرای هنرمند موردعلاقه خویش به سالنهای کنسرت بروند .
البته با وجود تمامی اعتراضهای و طومار نگاریهایی که اهل یک محل آهنگ , منزل آهنگ و انجمن صنفی هنرمندان آوا در اعتراض بدین ضابطه خواهان کنسل آن شدند و قولهای متمایز که در رابطه آن داده شد , هنوز تکلیف این ضابطه به صورت بی نقص معین نشده است .
استعفای شهبازیان و حضور رهبران میهمان در ارکستر ملی
در اردیبهشت ماه سال ۹۸ علیاکبر صفیپور , مدیرعامل بنیاد رودکی , از خداحافظی فریدون شهبازیان تحت عنوان رئیس هنری و رهبر دایم ارکستر ملی کشور ایران خبر اعطا کرد . با این وجود در آن زمان صفیپور بر این نکته تاکید داشت که شهبازیان کماکان تحت عنوان مشاور هنری با بنیاد رودکی همیاری مینماید .
بعد از تعدادی روز در ۳۱ اردیبهشت ماه فریدون شهبازیان از سِمت مشاور هنری بنیاد رودکی نیز استعفا اعطا کرد . بنابراین شهبازیان همکاریاش با ارکستر ملی و بنیاد رودکی را پایان بخشید . ولی در به عبارتی زمان مسئولان بنیاد رودکی اعلام کردند که به زودی مدیرهنری و رهبر دایم ارکستر ملی را معرفی مینمایند اما تا کنون رهبری برای این ارکستر معرفی نشده و تا روز جاری همه اجراهای آن با رهبران میهمان به روی صحنه رفته است .
ایسنا در مصاحبههای گوناگون همت کرد تا ایده ها اشخاص متفاوت فعال در حوزه آهنگ کلاسیک را در رابطه رهبر دایم نداشتن این ارکستر جویا شود که خیلی از آن ها با رهبر میهمان داشتن این ارکستر مخالفتی نداشتند و اتفاقا روی این دستور تأکید نیز میکردند البته با این وجود اظهار داشتند که رهبر میهمان خوب تر است در کنار داشتن یک رهبر اثبات حضور پیدا نماید .
فریدون شهبازیان
** جشنوارههای آوا در سال ۹۸
اولیه فستیوال در پنجم مرداد ماه با تیتر سیزدهمین زمان از فستیوال آهنگ برنا به دبیری هومان اسعدی آغاز شد و تا پنج شهریور نیز ادامه داشت . این فستیوال که نگاه متمرکزی بر استعدادیابی چهرههای برنا آهنگ داراست , هر سال با حضور کمپانی کنندگان بیشتری برگزار می گردد . این فستیوال در حوزه و ردههای سنی متعدد به صورت رقابتی با داوری اساتید آوا برگزار می گردد .
در نشست خبری این فستیوال حسین علیزاده – آهنگساز و نوازنده – کارایی صدا و سیما را در جهت عمل موسیقایی انتقاد کرد و از والدینی که فرزندان آنها در برنامههای استعدادیابی تلویزیون منزلت می آورند خواست که فرزندان خویش را مشغول هدفهای تبلغاتی نکنند چراکه این عمل ممکن است با رها و بیتوجهی شدن به فرزند آنان در آتی سبب ساز سرخوردگیشان شود .
بعد از فستیوال آهنگ برنا , نوبت به دوازدهمین فستیوال آوا نواحی جمهوری اسلامی ایران رسید که با مورد منظومههای تغزلی و عاشقانه به دبیری احمد صدری ۱۶ تا ۱۹ آبان در کرمان برگزار شد .
در غایت سومین و نهایی فستیوال آهنگ , فستیوال آهنگ فجر بود که تحت سایه حادثه ها متفاوتی که در مرزو بوم اتفاق افتاد , آنطور که می بایست و احتمال دارد با استقبال مردمان و هنرمندان همراه کمبود تا آنجا که بعضی از اجراها نسبتاً با صندلیهای خالی برگزار شد .
در فستیوال سال ۹۸ بخش بانوان برگشت و بعضا اجراهای بچه نیز در سالنها برگزار شد . همینطور برگزاری این فستیوال که با زمزمههایی مبتنی بر شیوع ویروس کرونا در دنیا همراه بود , یک کدام از شرکت کنندگان بخش بینالملل را به انصراف واداشت .
ارتقاء بها بلیطها نکته دیگری بود که از عامل ها استقبال کمتر از فستیوال تیتر شد .
** نقدهایی به گالری مشترک شجریان و قربانی
یکی دیگر از اتفاقات آوا در سال ۹۸ که حاشیههایی را پیرو داشت به تکثیر گالری مشترک همایون شجریان و علیرضا قربانی مربوط می شد . ۲۹ مهر ماه بود که همایون شجریان خبر تکثیر گالری «افسانه چشمهایت» را به آهنگسازی مهیار علیزاده بعد از تاخیری پنج سالت اعلامکرد . این گالری در ۱۹ آبان رو نمایی و منتشر شد اما از به عبارتی ابتدا با حاشیه ها زیادی رو به رو شد . نشر عکسهای غیرمتعارف از این دو خواننده در یکی مجتمعهای تجاری پایتخت نقدهای متعددی را به همراه داشت تا جایی که شجریان و قربانی در کاغذ فردی خویش در اینستاگرام توضیحاتی را در جواب بهاین انتقادات تیتر کردند .
بعد از آن نیز اعلام شد که مهیار علیزاده به خطا شعری جعلی را به اسم هوشنگ ابتهاج ( سایه ) دراین گالری به ثبت رسانده کهاین فرمان نیز پاسخی را از سوی خانواده ابتهاج و معذرت خواهی علیزاده به همراه داشت . در غایت به نشست خبری این گالری رسیدیم که با زرق و برقهای دوچندان خویش شباهت چندان به یک نشست خبری نداشت کهاین دستور نیز با اعتراض اهل یک محل رسانه همراه شد .